Γράφει η Κιάμου Ειρήνη M.A. CCC – SLP, Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας,
Επιστημονική Υπεύθυνη Διεπιστημονικής Ομάδας "ΕΥΛΟΓΟΝ",
Α. Συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων «Παν.& Αγλ. Κυριακού»,
Τ. Καθηγήτρια στο ΤΕΙ Ηπείρου, Τμήμα Λογοθεραπείας.
Η αξία της υπευθυνότητας: Ένα δώρο ζωής στα παιδιά μας
Οι ελπίδες μας, ως γονείς, είναι τα παιδιά μας να γίνουν ευτυχισμένα και επιτυχημένα. Συχνά ακούμε συζητήσεις για τις ικανότητές τους—την ευφυΐα τους, τις αθλητικές τους δεξιότητες—και αισθανόμαστε περηφάνια.
Όμως, πόσοι από εμάς συνειδητοποιούμε ότι αυτό το δυναμικό θα ανθίσει μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες;
Η υπευθυνότητα ως βασικό στοιχείο της επιτυχίας
- Ο έξυπνος μαθητής χρειάζεται υπευθυνότητα για να έχει ακαδημαϊκή πρόοδο.
- Ο ταλαντούχος αθλητής πρέπει να είναι συνεπής στην προπόνησή του.
- Η υπευθυνότητα, όμως, δεν αφορά μόνο τις επαγγελματικές επιδιώξεις.
Περιλαμβάνει και άλλους σημαντικούς τομείς της ζωής μας:
- Την προσωπική φροντίδα (υγιεινή, διατροφή, ύπνο).
- Τις σχέσεις με τους άλλους (βοήθεια στους οικείους μας, κατανόηση των συναισθημάτων τους).
- Τη διαχείριση του χώρου μας (καθαριότητα, οργάνωση).
- Την ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον (ανακύκλωση, σεβασμός στη φύση).
Τι συμβαίνει όταν δεν καλλιεργείται η υπευθυνότητα;
Συχνά, ακούμε από εφήβους ή μεγαλύτερα παιδιά φράσεις όπως:
- «Βαριέμαι να λουστώ»
- «Δεν θέλω να μαζέψω το δωμάτιό μου»
Πολλοί γονείς δικαιολογούν αυτές τις συμπεριφορές λόγω του φορτωμένου σχολικού προγράμματος. Όμως, πότε ακριβώς θα μάθει το παιδί ότι έχει ευθύνη για τον εαυτό του και τον κοινό χώρο που μοιράζεται;
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όταν εμείς, ως γονείς, αντιληφθούμε ότι η υπευθυνότητα δεν είναι απλώς μια υποχρέωση, αλλά ένας τρόπος ζωής που διαμορφώνει υπεύθυνους ενήλικες.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να γίνουν υπεύθυνα;
Αρχικά, χρειάζεται συνειδητή προσπάθεια από εμάς. Η υπευθυνότητα δεν διδάσκεται με λόγια, αλλά με βιωματικές εμπειρίες.
Μια διασκεδαστική και πρακτική ιδέα: Δείκτης Υπευθυνότητας
Κατασκευή: Δείκτης Υπευθυνότητας
Υλικά που θα χρειαστείτε:
- Ένα μεγάλο χαρτόνι (50×70 εκ.)
- Χρωματιστά χαρτιά
- Μαρκαδόρους ή ξυλομπογιές
- Διπλόκαρφα (4 τεμάχια)
- Σελίδες τετραδίου, μολύβι ή στυλό
- Ένα μεγάλο συνδετήρα
Διαδικασία:
1. Επιλέξτε τα χρώματα μαζί με το παιδί σας – αφήστε το να εκφραστεί δημιουργικά.
2. Διαμορφώστε τις τέσσερις βασικές κατηγορίες υπευθυνότητας:
o Για τον εαυτό μου
o Για τους άλλους
o Για το σχολείο
o Για τον πλανήτη
3. Συζητήστε με το παιδί και γράψτε μαζί ιδέες για κάθε τομέα.
4. Φτιάξτε δείκτες με περιστρεφόμενους τροχούς (χρησιμοποιώντας τα διπλόκαρφα).
5. Καθορίστε ένα σύστημα "βαθμολογίας", π.χ.:
o Καθόλου
o Λίγο
o Μέτρια
o Πολύ
6. Αναρτήστε το στο δωμάτιο του παιδιού και ενθαρρύνετέ το να ελέγχει την πρόοδό του καθημερινά.
Για μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους
Για μαθητές Γυμνασίου, ο Δείκτης Υπευθυνότητας μπορεί να προσαρμοστεί σε μορφή ημερολογίου.
Τρόπος εφαρμογής:
- Χωρίστε το ημερολόγιο σε τέσσερις κατηγορίες υπευθυνότητας.
- Κάθε μέρα, το παιδί γράφει τις δράσεις του και σημειώνει τι ολοκλήρωσε.
- Γονείς και παιδιά μπορούν να θέτουν στόχους μαζί, δείχνοντας πως η υπευθυνότητα αφορά όλους μας.
Ένα παράδειγμα από τους γονείς
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από το παράδειγμά μας.
Μπορούμε να έχουμε κι εμείς τον δικό μας Δείκτη Υπευθυνότητας, σημειώνοντας στόχους όπως:
- Γυμναστική
- Υγιεινή διατροφή
- Ώρες ξεκούρασης
- Χρόνος για φίλους και οικογένεια
Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά μας θα δουν ότι η υπευθυνότητα είναι στάση ζωής, όχι αγγαρεία.
Κρατήστε το κλίμα θετικό και υποστηρικτικό
- Μην επικεντρώνεστε στην αποτυχία. Αν κάτι δεν πάει καλά, βοηθήστε το παιδί να προσαρμόσει το πλάνο του.
- Ενθαρρύνετε τη συνεχή βελτίωση. Μια μέρα χωρίς επιτυχία δεν είναι αποτυχία, αλλά ευκαιρία να οργανωθούμε καλύτερα για την επόμενη.
- Γράψτε ενθαρρυντικά μηνύματα, όπως:
- «Όσο πιο υπεύθυνος, τόσο πιο περήφανος»
- «Η προσπάθεια μετράει περισσότερο από το αποτέλεσμα»
Συμπέρασμα: Υπευθυνότητα – Ένα εφόδιο για τη ζωή
Η υπευθυνότητα είναι κάτι που χτίζεται καθημερινά και επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής μας.
Μαθαίνοντας στα παιδιά μας να είναι υπεύθυνα:
- Τα βοηθάμε να γίνουν ικανοί και αυτόνομοι ενήλικες.
- Καλλιεργούμε την ενσυναίσθηση και τον σεβασμό προς τους άλλους.
- Ενισχύουμε την αυτοπεποίθησή τους, δίνοντάς τους τον έλεγχο της ζωής τους.
Ας κάνουμε την υπευθυνότητα παιχνίδι και διασκέδαση – για εμάς και τα παιδιά μας.
Καλή επιτυχία!
Σε περίπτωση που κάποιο μέλος της οικογένειάς σας χρειάζεται παρέμβαση, ο ασφαλιστικός σας φορέας είναι οικονομικός αρωγός σας. Η διεπιστημονική ομάδα της ΕΥΛΟΓΟΝ είναι στη διάθεσή σας να σας ενημερώσει και να σας καθοδηγήσει μέσα από την ανοικτή γραμμή επικοινωνίας στο 210.99.66.333.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το παραπάνω άρθρο, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον ακόλουθο σύνδεσμο:
